Familiaire bedrijfsopvolging; bedrijfscontinuïteit of familieband?

Nederland kent veel familiebedrijven die allemaal te maken krijgen met overdracht en/of opvolging. Veel ondernemers beginnen met nadenken over opvolging tegen de tijd dat ze willen stoppen. En wat heeft dan prioriteit in de overname de bedrijfscontinuïteit of de familieband?

De meeste familiebedrijven vinden de band met hun familie erg belangrijk en willen dit graag behouden.

Gaan zaken en familie wel samen ten tijde van overname?

Wat aan de oppervlakte een goede familieband lijkt te zijn kan ten tijden van overname drastisch veranderen.

Er ontstaat een andere dynamiek omdat belangen uit elkaar gaan lopen, dit kan je onaangenaam verrassen, pijnlijk en emotioneel worden.

Relaties binnen de familie kunnen flink verstoord raken:

• Twijfels of de betreffende opvolger wel capabel is;
• Spanningen omdat de opvolger niet in dezelfde lijn denkt (generatiekloof);
• Uiteenlopende gedachten over de voortgang van het bedrijf tussen de opvolgers;
• Haantjesgedrag tussen broer(s) en/of zus(sen) die strijden om hun plek binnen het bedrijf;
• De zittende directie wil zoveel mogelijk terug hebben voor het bedrijf en de opvolging wil zo weinig mogelijk betalen;
• Belanghebbende(n) die bang zijn om te kort te komen en opkomen voor hun rechtmatige deel.

Gaat het niet goed met de familieband, dan gaat het vaak ook niet goed met het bedrijf.

Bedenk wanneer dat je als bedrijf ook medewerkers in dienst hebt, die hun gezin moeten onderhouden. Je kunt dus niet alleen aan je familie denken maar je hebt de verantwoordelijkheid om te zorgen voor bedrijfscontinuïteit.

In 75% van de familiebedrijven die met overname bezig zijn blijkt de praktijk weerbarstiger te zijn als het moment daar is.

In 40% van de overnames dreigt escalatie waardoor de overname kan mislukken en blijft de toekomst van het bedrijf onzeker.

Als geen ander weet ik wat de gevolgen zijn van een familiaire bedrijfsoverdracht waarbij de familiedynamiek heeft geleid tot een faillissement.

Mijn vader komt uit een ondernemersgezin en hij was één van de opvolgers van het familiebedrijf, van de doe-het-zelfzaak van zijn vader. Na de overdracht en vertrek ouders verdween er geld en bleek dat één broer er met het geld vandoor was.

Praters waren het geen van allen en er is nooit iets uitgesproken en besproken.

Tot op de dag van vandaag maak ik mee hoe verstoord de familieband is. Het broeit en steeds opnieuw slaat de vlam in de pan en zien ze elkaar maanden niet.

Tijdens de overname was er geen aandacht voor een goede succesvolle en harmonieuze overdracht. Iedereen was met zichzelf bezig. Aandacht voor de familie dynamiek was er niet, met alle gevolgen van dien.

De zaak failliet en de familieband voor het leven stuk.

Ik ben ervan overtuigt dat een familiebedrijf ten alle tijden een specifieke dynamiek heeft door de familieband.

Familiebedrijf = familiedynamiek

Het gaat om:

Communicatie

• Zaken die in het verleden niet of onvoldoende zijn uitgesproken en waar je vaak geen weet (meer) van hebt;
• Gedrag en keuzes waarvan het effect op de andere familieleden groot is, maar waar niet open over gesproken wordt;
• Omwille van de lieve vrede niet communiceren over…..;
• Spreek zaken uit en bespreek ze, zodat er begrip en openheid is voor alle partijen.

Durf communicatie open te breken, alles te bespreken en zorg voor zakelijkheid en duidelijkheid. Maak een familiestatuut!

Er is niets zo moeilijk om kritisch naar jezelf en je eigen familie te kijken en dingen die al jaren zo gaan, te herkennen en benoemen.

Durf een externe partij in te schakelen die is gespecialiseerd is in familiedynamiek en jullie kan helpen bij het openbreken van communicatie. De aanwezige dynamiek wordt inzichtelijk en bespreekbaar gemaakt met de daarbij horen bedrijfsrisico’s.

Auteur: Liesbeth Oostenrijk, eigenaar van LOS Management

Dit artikel gebruiken? Dat mag met vermelding van de auteur en indien van toepassing een werkende link naar mijn website http://www.losmanagement.nl/

(Bronnen: Burgerhart, interviews, E-literatuur, ervaringen).